Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΕ) εξέδωσε σύντομη αξιολόγηση κινδύνου για τη νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον ΧΒΒ.1.5, στην οποία εκτιμά ότι αυτή είναι πιο μεταδοτική και εξαπλώνεται ταχύτερα από τις προηγούμενες, αλλά δεν είναι πιο επικίνδυνη.
Όπως αναφέρει, η ΧΒΒ.1.5 (γνωστή και ως “Κράκεν”) έχει μεν μεγαλύτερη αντίσταση απέναντι στα αντισώματα, αλλά δεν διαθέτει γνωστές μεταλλάξεις που να προκαλούν σοβαρότερη νόσο Covid-19 στους ανθρώπους από ό,τι οι άλλες παραλλαγές και υποπαραλλαγές.
Από την άλλη, ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι “μαζί με την BQ.1, η ΧΒΒ είναι οι παραλλαγές με την μεγαλύτερη αντίσταση στα αντισώματα μέχρι σήμερα”. Γι’ αυτό, αναμένει ότι “με βάση τα γενετικά χαρακτηριστικά της και τις αρχικές εκτιμήσεις για τον ρυθμό αύξησης της, η ΧΒΒ.1.5 πιθανώς θα οδηγήσει σε αυξήσεις στον αριθμό των περιστατικών”.
Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι μεταξύ 22 Οκτωβρίου 2022 – 11 Ιανουαρίου 2023 έχουν ανιχνευθεί κρούσματα της Όμικρον ΧΒΒ.1.5 σε 38 χώρες, τα περισσότερα στις ΗΠΑ (82%), στη Βρετανία (6%) και στη Δανία (2%).
Τι λεει η επιδημιολόγος δρ Μαρία Βαν Κερκχόβε του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)
Όπως εκτιμάται σήμερα εξαιτίας της ΧΒΒ.1.5, οι μολύνσεις στις ΗΠΑ διπλασιάζονται κάθε περίπου δύο εβδομάδες. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) της χώρας υπολογίζουν ότι η ΧΒΒ.1.5 ευθυνόταν για περίπου τέσσερις στις δέκα νέες λοιμώξεις (40,5%) από κορωνοϊό στις ΗΠΑ στο τέλος Δεκεμβρίου, έναντι μόλις 4% στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ αύξηση παρουσιάζουν και οι εισαγωγές στα αμερικανικά νοσοκομεία των ασθενών με Covid-19.
Αν και πιο μεταδοτική, είναι προς το παρόν πάντως ασαφές κατά πόσο η ΧΒΒ.1.5 είναι και πιο επικίνδυνη από άποψη συμπτωμάτων και σοβαρότητας νόσησης. Μέχρι στιγμής, κατά την Κερκχόβε, «δεν έχουμε ενδείξεις ότι η σοβαρότητα έχει αλλάξει με τη ΧΒΒ.1.5». Όμως ο ΠΟΥ θεωρεί σημαντικό να παρακολουθεί την εξάπλωση της, καθώς κατά τον τελευταίο μήνα υπήρξε μια αύξηση κατά 15% στους θανάτους από Covid-19 διεθνώς. Μάλιστα, κατά την Κερκχόβε, «γνωρίζουμε ότι αυτό είναι μια υποεκτίμηση επειδή υπάρχουν καθυστερήσεις στην δημοσιοποίηση των στοιχείων».
Πάντως αν και η ΧΒΒ.1.5 κερδίζει συνεχώς έδαφος διεθνώς, δεν είναι κυρίαρχη στην Κίνα, όπου οι περισσότερες μολύνσεις μέχρι στιγμής προέρχονται από την υποπαραλλαγή ΒΑ.5 της Όμικρον, η οποία πλέον «ενοχοποιείται» μόλις για το 3,7% των νέων κρουσμάτων στις ΗΠΑ.
Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, τα συμπτώματα της ΧΒΒ.1.5 είναι περίπου παρόμοια με εκείνα των προηγούμενων υποπαραλλαγών της Όμικρον, αν και αυτό χρήζει επιβεβαίωσης από τους επιστήμονες. Φαίνεται πάντως πως οι περισσότεροι άνθρωποι με ΧΒΒ.1.5 έχουν συμπτώματα τύπου κρυολογήματος.
Η ΧΒΒ1.5. είναι παρακλάδι της ΧΒΒ που εμφανίστηκε το 2022. Η ΧΒΒ.1.5 διαθέτει τη μετάλλαξη F486Ρ που τη διευκολύνει να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα και να διαφεύγει από την ανοσία, άρα να εξαπλώνεται ταχύτερα.
Βρετανοί επιστήμονες θεωρούν πιθανό – αν και όχι βέβαιο – ότι η ΧΒΒ.1.5 θα πυροδοτήσει ένα νέο κύμα Covid-19 έως το τέλος Ιανουαρίου. Όμως, σύμφωνα με την καθηγήτρια Γουέντι Μπάρκλεϊ του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, όπως δήλωσε στο BBC, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ΧΒΒ.1.5 μπορεί να διασπάσει μαζικά την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια έναντι της βαριάς νόσου Covid-19.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Πολ Χάντερ του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας ανέφερε πως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η XBB.1.5 είναι πιο επικίνδυνη, σε σχέση με τις άλλες υποπαραλλαγές της Όμικρον, αυξάνοντας την πιθανότητα να στείλει κάποιον στο νοσοκομείο ή στον θάνατο. «Συνιστά ειρωνεία», επεσήμανε «ότι όλοι εστιάζουν στις πιθανές παραλλαγές που μπορεί να αναδυθούν στην Κίνα, ενώ η ΧΒΒ.1.5 ήρθε από τις ΗΠΑ».
Ο καθηγητής Ντέηβιντ Χέιμαν της Σχολής Δημόσιας Υγείας και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου εκτίμησε ότι, αν και υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που πρέπει να μάθουμε για τη ΧΒΒ.1.5, είναι απίθανο αυτή να προκαλέσει μείζονα προβλήματα σε χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμένων και ατόμων με φυσική ανοσία λόγω προηγούμενης λοίμωξης από κορωνοϊό.