Ένα μεγάλο σκάνδαλο που αφορά στο νερό και την ποιότητά του συγκλονίζει την Αγγλία, την ώρα που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποιεί πως «τα ύδατά μας αντιμετωπίζουν σειρά πρωτοφανών προβλημάτων, που απειλούν την σχετική με το νερό ασφάλεια της Ευρώπης».
Παράλληλα, δεν λείπουν το προβλήματα και στην Ελλάδα, καθώς τον τελευταίο καιρό εμφανίζονται διάφορα ανησυχητικά κρούσματα με την ποιότητα του νερού, που έχουν οδηγήσει, μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, αρκετούς πολίτες στο νοσοκομείο.
Στην Αγγλία, οι εταιρείες ύδρευσης «πέρασαν» χιλιάδες δοκιμές ρύπανσης στο πλαίσιο ενός καθεστώτος αυτοελέγχου, όμως οι δοκιμές δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, αποκαλύπτει ο Observer του βρετανικού Guardian. Μάλιστα, τα ίδια τα λειτουργικά δεδομένα των εταιρειών ύδρευσης για τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων σε όλη τη χώρα αποκαλύπτουν πώς οι εκροές λυμάτων είχαν σταματήσει – σε ορισμένες περιπτώσεις, για λίγες μόνο ώρες – τις ημέρες που υποτίθεται ότι έπρεπε να ληφθούν δείγματα!
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος ανέλυσε 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατ. τετραγωνικά χλμ. υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της ΕΕ και στη Νορβηγία – Ζητά τη μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030
Η εταιρεία Southern Water έχει ήδη βρεθεί να έχει «σκόπιμα χειραγωγήσει» τη ροή των λυμάτων, για να αποφύγει την ανίχνευση της ρύπανσης. Ο αριθμός των μη ροών που ανέφερε μειώθηκε κατακόρυφα μετά τη διερεύνηση των πρακτικών της.
Οι αρμόδιοι Βρετανοί υπουργοί ανακοίνωσαν την περασμένη εβδομάδα τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής για τον τομέα των υδάτων και τη ρύθμιση, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης αναθεώρησης που αναμένεται να γίνει στον κλάδο μετά την ιδιωτικοποίηση. Η ρυθμιστική αρχή του νερού, η Ofwat, θα μπορούσε να αναθεωρηθεί ή ακόμη και να καταργηθεί.
Οι εταιρείες ύδρευσης στην Αγγλία επιτρέπεται να «αυτοελέγχονται» για περιστατικά ρύπανσης, στο πλαίσιο ενός αμφιλεγόμενου συστήματος που θεσπίστηκε το 2009. Τα δείγματα για εργαστηριακές δοκιμές λαμβάνονται συνήθως από υπαλλήλους των εταιρειών ύδρευσης και είναι συμπληρωματικά στους ελέγχους που διενεργούνται από την Υπηρεσία Περιβάλλοντος. Και φυσικά, οι περιβαλλοντικές επιδόσεις των επιχειρήσεων συνδέονται με τις αμοιβές των αφεντικών και το κόστος των λογαριασμών…
Οι μεγαλύτερες απειλές για το νερό στην Ευρώπη
Τα επιφανειακά ύδατα απειλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση (καύση του άνθρακα, εκπομπές των αυτοκινήτων, κλπ) και τη γεωργία που παράγει μεγάλες ποσότητες αποβλήτων που μολύνουν τα εδάφη.
«Η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αυξήσει την χρήση περισσότερο αειφόρων φυσικών και αγροοικολογικών πρακτικώνμ που θα συνοδεύονται από κίνητρα και αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών», σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
Ο ευρωπαϊκός οργανισμός έχει αναλύσει 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στη Νορβηγία και ζητά τη μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030.
«Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων υδάτινων ρευμάτων μας, των λιμνών, των παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων μαζών, ώστε αυτός ο ζωτικής σημασίας πόρος να διατηρηθεί και να είναι ασφαλές το νερό για τις επόμενες γενιές», όπως επισημαίνεται.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (ξηρασία και πλημμύρες) και η υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων ασκούν επίσης πίεση στους υδάτινους πόρους.
Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις, τη στιγμή μάλιστα που οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται υπό πίεση λόγω της κλιματικής αλλαγής, τις σφοδρές βροχοπτώσεις, την τήξη των παγετώνων και την ξηρασία, σύμφωνα με την έκθεση.
Πού βρέθηκε μολυσμένο νερό στην Ελλάδα;
Δυο μήνες αργότεραμ μετακινήθηκε υποχρεωτικά, με απόφαση του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, ο γιατρός του νησιού Βασίλης Αμβροσιάδης, ο οποίος έχει μιλήσει δημόσια για το πρόβλημα με το μολυσμένο νερό ως ένα από τα πιθανά αίτια της τοπικής «επιδημίας».
Νερό με κολοβακτηρίδια
Η δήμαρχος του νησιού υποστήριξε ότι οι δηλώσεις του γιατρού για το μολυσμένο νερό δεν ευσταθούσαν, καθώς από τους ελέγχους αποδείχθηκε ότι οι δύο από τις τρεις γεωτρήσεις που τροφοδοτούν το δίκτυο υδροδότησης της Γαύδου «πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις των μικροβιολογικών παραμέτρων». Η τρίτη δήλωσε ότι ήταν μολυσμένη «με ελάχιστα δείγματα εντερόκοκκου», για τα οποία η δημοτική αρχή «λαμβάνει μέτρα». Όσο για τις υπόλοιπες τρεις, «δεν χρησιμοποιούνται στο δίκτυο».
Μόνο που τα δείγματα νερού, που έστειλαν στη συνέχεια κάτοικοι στο Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας στα Χανιά, επιβεβαίωσαν και με το παραπάνω όσα έλεγε ο γιατρός. Σε τέσσερα σημεία υδροληψίας, μεταξύ των οποίων και σε μια κοινόχρηστη βρύση, εντοπίστηκαν κολοβακτηρίδια και εντερόκοκκος.
Κατόπιν τούτου, η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της περιφερειακής ενότητας Χανίων απήθυνε συστάσεις στο Δήμο Γαύδου να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία του πόσιμου νερού, καθόλη τη διαδρομή του, από το σημείο της υδροληψίας μέχρι τη χρήση του από τους καταναλωτές.
Ακατάλληλο το νερό σε περιοχές του Δήμου Ζαγοράς
Στο τέλος Αυγούστου, σε άλλη μία περιοχή της Ελλάδας εντοπίσθηκε ακατάλληλο νερό, με τη διαφορά που, σε αυτή την περίπτωση, ο δήμος πραγματοποίησε όλους τους απαιραίτητους ελέγχους και ανακοίνωσε ότι απαγορεύεται η χρήση του νερού για ανθρώπινη κατανάλωση σε συγκεκριμένες περιοχής, μέχρι νεωτέρας.
Ειδικότερα, ο Δήμος Ζαγοράς – Μουρεσίου ενημέρωσε ότι τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων πόσιμου νερού, που πραγματοποιήθηκαν από το Π.Ε.Δ.Υ. Θεσσαλίας και το συνεργαζόμενο διαπιστευμένο εργαστήριο, έδειξαν υπερβάσεις κρίσιμων ποιοτικών παραμέτρων σε συγκεκριμένες περιοχές.
Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση του Δήμου: «Απαγορεύεται η χρήση του νερού για ανθρώπινη κατανάλωση στη συνοικία Αγ. Παρασκευής της Κοινότητας Ζαγοράς (δίκτυο Καρασμάνογλου) και στο κάτω δίκτυο Χορευτού».
Ο Δήμος, στη συνέχεια, προχώρησε σε νέες δειγματοληψίες, ενώ μέχρι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες εργασίες και να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια του νερού, η απαγόρευση παρέμεινε σε ισχύ.
Μολυσμένο με αρσενικό το νερό στην Ημαθία;
Αγρότες φέρονται να πετούν κουτιά με φάρμακα κοντά σε σημείο άντλησης νερού, μετετράποντάς το σε παράνομη χωματερή, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να μολυνθεί ο υδροφόρος ορίζοντας και να εντοπισθεί υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό στο νερό περιοχής της Ημαθίας, τον περασμένο Ιούλιο.
Συγκεκριμένα, στον Άραχο Ημαθίας έγιναν δειγματοληψίες το καλοκαίρι και διαπιστώθηκε πως ήταν ιδιαίτερα ανεβασμένη η περιεκτικότητα της ουσίας του αρσενικού στο νερό της περιοχής.
Σύμφωνα με πληροφορίες τοπικών μέσων ενημέρωσης, μάλιστα, η έρευνα και η καταγγελία έγιναν από κτηνοτρόφο της περιοχής, ο οποίος με δική του πρωτοβουλία έστειλε δείγματα νερού σε ιδιωτικά εργαστήρια.
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις, γεγονός είναι πως το πολύτιμο για όλους νερό κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή παντού στον πλανήτη και, πέραν της κλιματικής αλλαγής, καθοριστικό ρόλο παίζει και ο ανθρώπινος παράγοντας