Τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο οι απασχολούμενοι στον πρωτογενή τομέα είναι συνοπτικά: α) το δυσβάσταχτο κόστος παραγωγής σε ενέργεια, λιπάσματα, ζωοτροφές και αγροτικά εφόδια β) η έλλειψη εργατικών χεριών λόγω φυγής πολλών ξένων εργατών κατά την τελευταία κρίση και λόγω κατάργησης από τη σημερινή κυβέρνηση του ΑΜΚΑ στους μετανάστες γ) η προϊούσα γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, η εγκατάλειψη της παραγωγής και ερήμωση πολλών ορεινών και νησιωτικών αγροτικών περιοχών, δ) η έλλειψη αγροτικής γης και δυνατοτήτων δανειοδότησης για τη συγκράτηση και δραστηριοποίηση στον αγροτικό τομέα νέων αγροτών ε) η συνεχιζόμενη εμπορική δραστηριότητα των μεσαζόντων εις βάρος παραγωγών και καταναλωτών. Σοβαρό επίσης πρόβλημα ρευστότητας και υποθήκευσης της αγροτικής γης αντιμετωπίζουν αγρότες και κτηνοτρόφοι μετά τη διακοπή λειτουργίας και πώληση της Αγροτικής Τράπεζας στην Τράπεζα Πειραιώς το 2012.
Ειδικά τα νησιά και οι νησιώτες απειλούνται άμεσα με υποβάθμιση και φτωχοποίηση, αφού η Κυβέρνηση και στον τομέα της στήριξης των ανθρώπων του τουρισμού και στον τομέα της στήριξης των παραγωγών στρέφει την πλάτη και αποποιείται των ευθυνών της.
2015-2019
Σαν κυβέρνηση καταθέσαμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο στον πρωτογενή τομέα, στοχεύοντας ανάμεσα στην στήριξη του πρωτογενή τομέα στις νησιωτικές περιοχές.
Τι κάναμε εμείς για να στηρίξουμε το σχέδιό μας;
Καταρχήν προχωρήσαμε στην εκχώρηση του 37% των πόρων του ΠΑΑ 2014-2020, που μαζί με τα LEADER του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και της Αλιείας εξασφάλισαν σημαντικές χρηματοδοτήσεις.
Μπορέσαμε έτσι να υπηρετήσουμε ειδικές προβλέψεις στήριξης της νησιωτικότητας στο μέτρο των νέων αγροτών σε μικρά νησιά και ιδίως όταν η εγκατάσταση αφορά στο τομέα της κτηνοτροφίας, στα μέτρα/κίνητρα για μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις των μικρών νησιωτικών περιοχών, στα μέτρα/κίνητρα για ενίσχυση του εκσυγχρονισμού των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Σχέδια Βελτίωσης), στις δράσεις πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων και υιοθέτησης συστημάτων ποιότητας, στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, στην εγκατάσταση νέων γεωργών.
Επαναπροσεγγίσαμε επίσης το Ειδικό Πρόγραμμα ενίσχυσης της μεταφοράς πρώτων υλών από την ηπειρωτική Ελλάδα στα μικρά νησιά, αλλά και της τοπικής γεωργικής παραγωγής και των παραδοσιακών εξαγωγών από τα ίδια νησιά.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα, όμως, ήταν η οραματική θεσμοθέτηση του Μεταφορικού Ισοδυνάμου. Ενός ευρωπαϊκού θεσμικού εργαλείου που σκοπό έχει την κατά το δυνατόν μείωση του δυσανάλογα αυξημένου κόστους αγαθών και υπηρεσιών στη νησιωτική χώρα, σε σχέση με το αντίστοιχο στην ηπειρωτική. Για πολλά χρόνια γίνονταν λόγος στην Ελλάδα για κάτι που στις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες, με μικρότερη ένταση προβλημάτων νησιωτικότητας, είχε προ πολλού υλοποιηθεί. Το οραματίστηκε, το σχεδίασε, τα κατάφερε! Και μάλιστα στους χαλεπούς καιρούς της μνημονιακής στενότητας.
Η εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου στο σκέλος των επιχειρήσεων, ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2018 πιλοτικά σε 49 νησιά, επιχειρώντας να αντισταθμίσει το υψηλός κόστος θαλάσσιας μεταφοράς των εμπορευμάτων τους. Η ευρύτατη αποδοχή του Μεταφορικού Ισοδύναμου από τους κατοίκους και επιχειρηματίες των μικρών νησιών ανάγκασε την κυβέρνησή της ΝΔ να το συνεχίσει.
Σαν ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. δεσμευόμαστε για μια νέα στρατηγική για τον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης, που αποτελεί βασικό πυλώνα της αναπτυξιακής διαδικασίας της υπαίθρου, με στόχο τη δημογραφική ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού και την άρση των ανισοτήτων λόγω γεωγραφικής ιδιαιτερότητας, όπως η νησιωτικότητα ή η ορεινότητα περιοχών της πατρίδας μας.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αποτελεί κίνητρο και ταυτόχρονα πρόκληση να αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας σε όλες τις νησιωτικές περιοχές της χώρας μας, ως τομέας μικρού μεγέθους, υψηλής προστιθέμενης αξίας, καθοριστικής συνέργειας με άλλους κλάδους και παράγοντας εσωτερικής συνοχής και ισορροπίας.
Για αυτό τον λόγο, έχουμε δεσμευθεί:
• Επιπλέον επιδότηση μεταφορικού κόστους μέσω του Μεταφορικού Ισοδυνάμου για το σύνολο των αγροτικών προϊόντων και εφοδίων, ειδικά κίνητρα για νέους αγρότες.
• Κατοχύρωση προϊόντων ονομασίας προέλευσης
• Δίκτυο υποδομών για τον πρωτογενή τομέα (σφαγεία-ελαιοτριβεία κ.ά.). Καθιέρωση τακτικών επισκέψεων ειδικών επιστημόνων (κτηνιάτρων, γεωπόνων) για τον έλεγχο λειτουργίας, τη συμβουλευτική και τη λειτουργία των μεταποιητικών υποδομών του πρωτογενή τομέα.
• Κίνητρα για την απορρόφηση των παραγόμενων προϊόντων από τις ντόπιες τουριστικές μονάδες.
• Ανάδειξη της νησιωτικής διατροφής.
• Χάραξη ολοκληρωμένης αλιευτικής πολιτικής με την καθιέρωση κινήτρων για την προστασία του θαλάσσιου πλούτου (επιδότηση μη αλίευσης σε περιόδους αναπαραγωγής), επιδότηση τεχνολογιών προστασίας των αλιευτικών εργαλείων από τα κητώδη και καθιέρωση συστήματος αποζημίωσης για ζημιές στα αλιευτικά εργαλεία κατά τα πρότυπα του ΕΛΓΑ.
• Καθιέρωση ειδικού σώματος του ΛΣ- ΕΛ.ΑΚΤ. για την αλιεία.
Ρόδος 7-4-2023
Σταθερά δίπλα σας
Δημήτρης Γάκης
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Δωδεκανήσου