«Σήμερα κρυφομίλησε η λευτεριά με μένα, πάψετε 12νησα νάστε συλλογισμένα» γράφει ο φιλόλογος και λογοτέχνης Φώτης Βαρέλης για τη σημερινή μέρα.
Αυτοί οι στίχοι μαρτυρούν την παράδοση της Δωδεκανήσου από τους Γερμανούς κατακτητές στους συμμάχους, την 8η Μαΐου του 1945, ταυτόχρονα με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και την πτώση της Γερμανίας και του φασιστικού καθεστώτος της Ιταλίας.
Η Σύμη είχε τη χαρά και την τιμή να ζήσει πρώτη την αρχή του τέλους για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου και να αναγγείλει στα υπόλοιπα νησιά τον ερχομό της λευτεριάς, που όλοι ονειρεύονταν και για την οποία αγωνίστηκαν και πολλοί θυσιάστηκαν.
Αυτή τη μέρα τιμούμε τους Συμιακούς και τις Συμιακές που κράτησαν άσβεστο το πάθος τους για την Ελλάδα και την Ορθοδοξία, που ήταν πρωτοπόροι στους εθνικούς αγώνες και πρότυπα θάρρους, αποφασιστικότητας και αγωνιστικότητας. Μαζί με αυτούς τιμούμε όλους τους Δωδεκανήσιους που διατήρησαν την ελληνικότητα των νησιών μας ακέραιη την οποία απολαμβάνουμε όλοι εμείς σήμερα.
Λίγες μέρες πριν τις εθνικές εκλογές, από το ηρωικό νησί της Σύμης, το νησί του αείμνηστου φίλου και συντρόφου μας Νεκτάριου Σαντορινιού, συγκινημένοι ψάλουμε τον Ύμνο της Ελευθερίας, όπως το 1945, για την προσφορά των Συμιακών στο ΕΘΝΟΣ μας, με την ελπίδα ότι οι αγώνες και οι θυσίες για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ποτέ δεν πάνε χαμένοι.